Het dorp treedt aan!

Last Post (Ploegsteert 6 juli 2014)

Aangezien ik in hoge mate allergisch ben aan volksmennerij en onnozele sloganeske discours, ben ik blij dat de verkiezingen achter de rug zijn. Over de resultaten van de stemming wil ik het al helemaal niet hebben, want daar kan een verstandige mens geen zinvol woord aan besteden. Of toch? Maar dan sluit ik mij volmondig aan bij de open brief van Staf De Wilde in Humo van 3 juni 2014: "Een deel van de bevolking is onherroepelijk dom en kortzichtig, of er loopt iets grondig fout met onze politieke vorming in het onderwijs". Helaas is Staf (de koning van de Vlaamse brievenschrijvers volgens De Morgen), al even eigenzinnig als ik waar het de maatschappelijke dynamiek betreft. Wie zal oordelen over wie het in deze materie bij het juiste eind heeft? 

Toch heb ik dit jaar ook een interessant element ontdekt bij de stembusgang. Omdat ik mijn burgerplicht graag zo vroeg mogelijk op de dag vervul, ben ik al aanwezig vóór de bureaus open gaan. En zie, er is dan al heel wat volk op de been. Het lijkt alsof heel het dorp tot leven komt en zich in uitgestrekte rijen naar dezelfde plaats begeeft. Zo moeten de zondagen er in vroegere tijden altijd hebben uitgezien, wanneer de massa naar de kerk stroomde voor de obligate religieuze plichtsvervulling. Nu is het verrassend om zoveel mensen met eenzelfde doel te zien bewegen op een zondagmorgen. Dorpsgenoten die ik in geen jaren heb gezien, duiken op in mijn omgeving. Aanvankelijk is het contact een beetje ongemakkelijk en verkennend. Maar algauw ontstaan er kleine en voorzichtige gesprekken. Af en toe wordt een gemeenschappelijke interesse ontdekt, en dan groeit de conversatie met enthousiasme en passie. Merkwaardig hoe snel we bereid zijn om elkaar 'opnieuw' te ontdekken. Door de week is het dorp voor mij maar een landingsplaats tussen episoden van arbeid en eigen agendaprioriteiten. Een soort decorstuk in mijn eigen levensverhaal. Maar bij deze verkiezingen heeft het weer een eigen gezicht en een eigen karakteristiek gekregen. 



Hetzelfde gevoel krijg ik ook bij de Last Post ceremonie in Ploegsteert. Als ik rond 18.20h bij het monument aankom, staat er al een flinke rij auto's langs de weg geparkeerd. Het café aan de overkant heeft ook niet veel stoelen meer vrij. Collega's Marc, Dirk, Kurt en Dominique zijn al present. Deze keer hebben we een flinke delegatie in uniform. Omdat de binnentemperatuur merkelijk hoger is dan die van buiten, nemen we snel onze plaatsen in aan het monument. Daar kunnen we ook meteen genieten van de publieke belangstelling. Blijkbaar is er een bus kijklustigen aangekomen om de ceremonie bij te wonen. Voor deze mensen is de hele situatie duidelijk onbekend, en dus zoeken ze hun toevlucht tot de meest voor de hand liggende oplossing: vraag het aan de mensen in uniform. :-)


Wij kennen de gang van zaken al van bij ons vorige optreden. Net zoals iedereen in Ploegsteert het kent. Daarom is er ook geen behoefte aan uitgebreide coördinatie. Het hele gebeuren verloopt met een soort organische vanzelfsprekendheid. Het dorp beweegt zich op het ritme van haar eigen harmonie. Daar is geen externe sturing bij nodig. De massa zoekt spontaan haar meest gepaste evenwicht.

Als het eerste schot/knal weerklinkt, enkele minuten voor de plechtigheid begint, staat iedereen opgesteld bij het monument. De tweede knal laat de meesten toch eventjes opschrikken, hoewel ik de indruk krijg dat dit vooral bij de toeristen het geval is. Bij het derde schot wordt alles stil, waarna de ceremonieleider met kloeke stem de regels en instructies voordraagt. De vaandeldragers stellen zich in 'geef acht' en de trompetter speelt 'open de ban'. Ter herdenking van D-day krijgen we eerst een stukje doedelzakmuziek aangeboden. Daarna volgt de bloemenhulde.



Hierbij komen wij vroeg in de reeks aan bod. Niet enkel door onze uniformen vallen we op. We brengen onze bijdrage aan de plechtigheid ook met stijl. Kurt stapt met de krans vanaf de zijlijn naar de centrale rode loper voor het monument. Daar kom ik hem tegemoet, vanuit de opgestelde rij prominenten. Samen stappen we op naar de treden, waar de bloemen worden neergelegd. Een pas achteruit en een synchrone groet. Rechtsom, en  samen afmarcheren. Snoepgoed voor fotografen!

Er volgen nog heel wat kransen. Dan is het tijd voor de Last Post en de exhortation ("for the Fallen"; Binyon, 1914). De pipers ronden de zaak af met enkele fragmenten muziek.

De prominenten worden uigenodigd om het gastenboek te tekenen, de toeristen kuieren terug naar hun bus, de lokale bevolking blijft nog nakeuvelen, en zakt dan groepsgewijs af naar de tavernes en terassen voor verdere evaluatie van de bebeurtenissen. Voor ons is dat het signaal om onze service dress te ruilen voor een meer zomerse uitdossing (2D). We trekken ons terug aan een tafeltje in l' Auberge voor wat nabespreking en degustatie van het plaatselijke gerstenat. Aansluitend bij de verwachtingen lopen we er enkele 'oude bekenden' tegen het lijf, die ons nog kennen van de vorige keer dat we een bijdrage leverden. Merkwaardig genoeg worden wij vlotjes opgenomen in de gesprekken en omgang met de autochtonen. Er komen geïnteresseerde vragen naar wie we zijn. Maar ook spontane conversatie over vanalles en nog wat. Gewoon meedoen met de rest van het dorp.


In retrospectie kan ik alleen maar besluiten dat ons optreden in Ploegsteert  waardevol is geweest. De aanwezigheid van mensen in uniform geeft extra cachet aan de plechtigheid. Wij, onderofficieren & reservisten, lopen er eventjes in de kijker, wat niet slecht is voor ons imago. Daarnaast is er ook een soort patriottische invalshoek aan het gebeuren. In Ploegsteert zijn we allemaal Belgen. Tijdens de ceremonie hoorde ik bij de toeristen verraste stemmen: "Oei, het is in het Frans". Die hadden dat dus niet onmiddellijk door dat ze in Wallonië waren aangeland. Maar dat is ook karakteristiek voor dit dorp. Er wordt een beetje vanalles gesproken, en met massa's goodwill doet iedereen zijn best om met iedereen te communiceren. Dat is het soort productief compromis waarmee we ons landje op de wereldkaart zetten. Dat voel je in Ploegsteert. 


 

Het dorp heeft bij velen onder ons haar functie van sociaal netwerk verloren. Toch hebben we allemaal behoefte aan aansluiting bij een gemeenschap. Het verenigingsleven kan daar een gepast antwoord op geven. Onze Kring heeft zeker de ambitie om zijn bijdrage te leveren voor dit doel. Persoonlijk denk ik dat we zelfs enig succes boeken. De samenkomst in Ploegsteert was in ieder geval een bijzonder fijne ervaring. Toch moet ik toegeven dat het voor mij deze keer wat minder opwindend was dan de vorige keer. Het parcours is al enigszins 'bekend' en voorspelbaar. Het ontmoeten van de kameraden, stond daarentegen méér op de voorgrond. Naast de leuke onderdompeling in de lokale bevolking, was het kringgevoel toch ook prominent aanwezig bij mijn indrukken. Het is goed om erbij te horen.


Volgend jaar doen we zeker opnieuw mee aan de Last Post in Ploegsteert. Ze kennen ons daar nu al een beetje. We zijn al wat in harmonie met het plaatselijke ritme. En na het publieke vertoon zullen we er kringsgewijs nakaarten met een stevige Cueue (de Charrue) in de hand. Dat is altijd iets om naar uit te kijken.

à la prochaine,

DVz

Vz@roo-west.be