In de kijker

Frontwandeling Ploegsteert

28 april 2013

Als kind was ik gefacineerd door bunkers. Het was dan ook een geliefde bezigheid om tijdens verlofperiodes, samen met de maatjes, die bouwsels te besluipen en te verkennen. Soms moesten daarbij natuurlijke en menselijke (kwade boeren) hindernissen overwonnen worden. Maar dat maakte het alleen maar extra spannend en avontuurlijk. Ooit was een bunker er de oorzaak van, dat ik tijdens een uitstapje naar zee, gedesoriënteerd raakte, en voor enkele uren vermist werd. Ouders zijn veel minder enthousiast over bunkers dan kinderen.

Hoewel er heel wat decennia verlopen zijn sinds mijn kindertijd, is de fantasie nog behoorlijk levendig gebleven, en blijkbaar delen de 'maten' nog altijd gelijklopende interesses. Het heerlijke landschap rond Ploegsteert, is beslist rustgevend voor het oog, maar de bodem vertelt gruwelijke verhalen van het beste en het slechtste waartoe mensen in staat zijn. Het vraagt wel wat inlevingsvermogen om het allemaal te bevatten. Daarbij speelt de 'gids' precies zijn cruciale rol. De historie ontrolt zich, vertrekkend uit onze zintuigelijke waarnemingen van de omgeving, ingekleurd door de bezieling van de gids, tot een levendige re-enacting voor ons geestesoog. De Groote Oorlog komt weer tot leven.

De geordende schoonheid van de monumenten en zerken, verraad de menselijke neiging om de natuur naar zijn hand te zetten. Met hetzelfde vernuft werd de Eerste Wereldoorlog een soort pervers eerbetoon aan de technologische mogelijkheden van de menselijke soort. Uit deze gruwelijke slachtpartij, houden we tal van ontwikkelingen over: machinegeweren, chemische oorlogsvoering, tanks, bommenwerpers, reconstructieve chirurgie, ... .

Hier toont het landschap op onnavolgbare wijze het schrille contrast tussen de natuurlijke chaos van LEVENDE fauna en flora, naast de overal ingezaaide orde en symmetrie van de begraafplaatsen en monumenten. Het onthutsende en onoverkomelijke mysterie van de DOOD, op synthetische wijze bevatbaar gemaakt voor de menselijke geest.

Vandaag schijnt de zon over Flanders Fields, en we zijn in het gezelschap van vrienden en naasten. Met vierentwintig deelnemers voor deze frontwandeling, betreden we een parcours met een schitterende natuur, maar dat evengoed verzadigd is van onsterfelijke brokken menselijke geschiedenis.

Dirk heeft het allemaal goed voorbereid (met uitzondering van de keuze van zijn schoeisel). Er is een selectie aan ondersteunend didactisch materiaal voorhanden, die laat zien dat dit tochtje geen losse improvisatie is. Dirks' kwaliteiten als "verteller" kennen we al van vroeger. Gecombineerd met zijn uitgebreide ervaring bij het verkennen van militaire historische locaties, maakt het hem de ideale gids om de 'leiding van het gevecht' waar te nemen bij  deze zondagse uitstap. 

Bospaden, merkwaardige gebouwen, overwoekerde bunkers, uitgestrekte panorama's, ruïnes, ...;  overgoten met de historische duiding van onze gids. Wisselend gezelschap, door de vrij bewegende kolonne van wandelaars, leidend tot diverse gespreksthema's. Elkaar wat beter leren kennen, terwijl we allemaal iets bijleren over het lief en leed van onze voorouders. Als kringactiviteit, is dit een geslaagde formule. Ontspanning bij een minimale inspanning (8km in golvend terrein), met de mogelijk om wat bij te praten met de kameraden, en meteen hun naasten en kroost wat beter te leren kennen. Meer moet dat niet zijn.

Als kind was ik gefacineerd door bunkers. Maar toen had ik genoeg aan mijn eigen fantasie om er mijn eigen verhaal mee op te bouwen. Als midlifer weet ik nu dat we ons levensverhaal niet 'alleen' schrijven. Het komt tot stand in interactie met onze omgeving. Binnen het netwerk van onze contacten raken onze respectievelijke verhalen elkaar, en dragen bij aan de rijkdom van de eigen creatie. De soldaten die hun geschiedenis in de bodem van Ploegsteert hebben achtergelaten, vertellen ons tot op heden nog altijd hun verhaal. Soms verdwijnt het in de grotere context van de menselijke geschiedenis. Maar vaak zijn de individuele getuigenissen nog voelbaar over de tijd heen. Ze raken ons, en worden meegeschreven in ons eigen verhaal. ...

Het is een fijne dag geweest. Merci maatjes, voor het goede gezelschap.

Vz@roo-west.be