In de kijker

Bruggen

Herdenking Uniebrug 21 Okt 2017


De wapenspreuk van het 7de linieregiment luidt: "Ad Unum Omnes." Met het bovenhalen van ons beste kerklatijn herkennen we daarin algauw de woorden: tot  één van alles. Of zoals de officiële vertaling klinkt: "tot de laatste man."  Een erg strijdlustig motto, waarvan ik vermoed dat het niet onmiddelijk de dominerende bekommernis is geweest van de gewone piot in de tranchées. Eenheden kunnen zich koesteren in heldhaftige retoriek, maar de individuele soldaat heeft daar minder boodschap aan.


Wat doet een mens die alleen overschiet? Los van een eenheid of van kameraden die naast hem staan? De geschiedenis laat zien dat er wel eens stijders zijn geweest die dermate geïndoctrineerd waren, dat ze fanatiek doorgingen tot het einde. Het komt meer voor dat overlevenden kiezen om hun overlevingsinstinct te volgen en de realiteit onder ogen zien door hun inzet te herevalueren.

Het doet mij denken aan de 'vuurdoop' die de meesten van ons wel hebben ondergaan. Honderd meter kruipen door zanderig terrein in de richting van enkele mitrailleurs, die een kogelregen afvuren op een vaste afstand boven de grond. Allemaal georganiseerd met grote ernst en met aandacht voor maximale veiligheid, maar toch ... Kruipen naar een stuk dodelijk wapentuig toe, is een ernstige uitdaging voor onze biologische programmatie. Gevoelsmatig willen we ons daarvan weg verplaatsen (denk maar aan de beelden van vluchtende mensen bij terreuraanslagen). Het vraagt een bijzondere gemoedstoestand om in de richting van het gevaar te bewegen. Een belangrijke ondersteuning voor de motivatie om de confrontatie aan te gaan is te vinden in de aanwezigheid van anderen die dezelfde handeling stellen. Verbonden met elkaar, staan we een stuk steviger in onze onderneming. 



Het verhaal van Geoffrey Malins, How I filmed the War, geeft een goed beeld van de condities waaronder de Belgische troepen aan het IJzerfront moesten leven. Uit dit werk wordt een passage voorgelezen, bij gelegenheid van onze herdenking aan het monument aan de Uniebrug (in het Engels te beluisteren op de audiolink, vanaf 9.15 min tot 14.50 min). Als eerbetoon wordt de Last Post gespeeld en volgt een bloemenhulde door verschillende vertegenwoordigers. Waar onze wapenbroeders destijds samen stonden om de vijand te stoppen, staan we nu weer verenigd met mensen van  diverse achtergrond om samen hulde te brengen aan deze prestatie en offer.

In enkele historische stukken heb ik referenties gevonden naar de Uniebrug onder de naam 'Eenheidsbrug'. Of die benaming ooit echt gebruikt is, weet ik niet. Het is wel een krachtige term. Bruggen verbinden altijd twee kanten/oevers met elkaar, maar als er ook nog een verwijzing bijkomt naar eenheid maken, wordt het symbool nog sterker.

Het stemmige regenbuitje van vorig jaar is er dit keer niet bij. We worden zelfs getrakteerd op een prachtig herfstzonnetje, waardoor alles meteen meer kleur krijgt. Net zoals in een bloemenpakket, maken de verschillende kleuren ons gezelschap alleen maar mooier. Diversiteit, verenigd met eenzelfde doel, dat is wat onze samenleving sterk en aantrekkelijk maakt.


Het samenbrengen en verbinden zijn belangrijke doelstellingen van onze vereniging. De KNUROO (Kring) - statuten maken dat duidelijk:

  1. Banden smeden tussen reservisten van alle componenten
  2. Banden tussen beroeps- en reservekader aanhalen
  3. Ontwikkelen van burgerzin, ... de band Leger - Natie versterken

De plechtigheid aan het Uniebrugmonument biedt een forum voor al deze intenties. Omdat we hier rationeel moeten mee omgaan, zal dit opzet altijd meer iets voor fijnproevers moeten blijven en geen grootschalig Breugeliaans festijn. Toch is er zeker ruimte voor zowel kwantitatieve als kwalitatieve uitbreiding. We blijven streven naar een optimale en hedendaagse invulling van onze statutaire doelen.

Precies op dezelfde dag als de bijeenkomst aan de Uniebrug, heeft de KNUROO haar 80-jarige jubileum gevierd te Brussel. In 1937 heeft de vereniging haar oorsprong gevonden bij reserveonderofficieren die het belangrijk vonden om verbonden te zijn. Het is niet zomaar een vereniging of club geworden, maar een UNIE! Een organisatie die alle reserveonderofficieren van het land wilde samenbrengen, om één eenheid te vormen.

Dat initiatief moet ergens maatschappelijk geankerd geweest zijn, want toevallig (of niet) ontstaat rond die tijd (1935) in de Brugse regio de Verbroedering van Brugse Reserveofficieren en Reserveonderofficieren. Hun vlag is prominent aanwezig op het Nationaal Congres van Onderofficieren dat in 1937 plaatsgrijpt te Brugge (foto). Militairen voelen in die tijd precies een uitgesproken neiging om zich te verenigen, en dat ook te laten zien. 



Dat idee, om diversiteit te verbinden in gemeenschappelijke samenwerking, is vandaag nog helemaal aan de orde. We blijven bruggenbouwers, in een samenleving waar communicatiemedia toelaten dat individuen zich nestelen in hun eigen kleine waarheid (zelfs fake news). 

Dat is geen sinecure, zoals ieder van ons heeft kunnen ervaren tijdens het werk voor Defensie. We zijn geen fulltime militairen, maar als je meer dan 30 jaar meedraait in een organisatie, krijg je wel een onderbouwde indruk van de gang van zaken. Zoals Defensie het zelf propageert: werken bij Defensie is meer dan een job, het is een Missie. Dat klopt. Dagdagelijks hoor je er het gebruikelijke gekanker over werktijden, kaderleden, arbeidsregeling, materiaal, ..., net zoals binnen iedere werkomgeving. Maar als er een opdracht moet uitgevoerd worden gaat iedereen toch behoorlijk hecht samenwerken. Het doet mij vaak aan een 'familie' denken. Zoals in alle families zijn er spanningen en zijn we niet altijd dikke vrienden. Maar als puntje bij paaltje komt, vormen we toch één blok (want we zijn familie). Dat gevoel van 'unie' willen wij als vereniging bevorderen en uitdragen.



Hoe de plechtigheid voor 80 jaar KNUROO in Brussel is verlopen, kan ik nog niet zeggen. Zonder twijfel hebben de collega's die daaraan hebben bijgedragen even goed hun best gedaan als wij om de Unie van zijn beste kant te laten zien. Vanuit onze (West)hoek kan ik al bevestigen dat de aanwezigen bij de Uniebrugherdenking bijzonder tevreden waren en we een goede indruk hebben nagelaten. Er is nog inspiratie en enthousiasme over om de wereld te laten zien wat georganiseerde reserveonderofficieren kunnen realiseren.

Goed gewerkt, mannen! 

Vz@roo-west.be