Verbondenheid

Uniebrug herdenking, zaterdag 19 oktober 2024

Als we ons engageren om 'iets' te doen, dan komt dat dikwijls voort uit een gevoel van verbondenheid. We trekken het ons aan. Het raakt ons ... Dus willen we ons ervoor engageren. Waar die betrokkenheid vandaan komt, zal wel iets te maken hebben met ons eigen 'verhaal'. Het ligt in de menselijke natuur om aangesproken te worden door de noden en behoeften van anderen, maar hoe sterker we ons kunnen identificeren met de situatie, hoe gemakkelijker het engagement. Als militaire vereniging is het bijna vanzelfsprekend dat we sympathie koesteren voor soortgenoten uit andere tijden en plaatsen. Daarin ligt toch een significant motief voor onze jaarlijkse herdenkingsplechtigheid aan het Uniebrugmonument.

De soldaten van het 7de linieregiment waren grotendeels dienstplichtigen, die gemobiliseerd werden om de Duitse invasie het hoofd te bieden. Ze waren opgeleid voor een andere vorm van oorlogvoering, en moesten zich snel leren aanpassen aan de nieuwe omstandigheden om te kunnen overleven. Zoals iedere soldaat ervaart, zullen ook zij beseft hebben dat de beste kansen ontstaan door onderlinge samenwerking. In de frontlijn is de strijder naast je je beste kameraad.

Veteranen van diverse oorlogen delen een zekere verbondenheid. Helaas kan daar niet altijd 'open' over gesproken worden. Heden ten dage is daar wel aandacht voor, maar de soldaten van de Groote Oorlog moesten hun ervaringen zelf verwerken. Mijn groot-nonkel (oudoom) Pol kwam thuis na 4 jaar in de loopgraven, en heeft er nooit iets over verteld. Daar werd niet over gesproken in de familie. De man werd wel beschouwd als een soort excentriekeling en een buitenbeentje, omdat hij al eens rare fratsen uithaalde. Maar niemand stelde zich vragen bij zijn oorlogservaringen of de impact die dit zou kunnen hebben op zijn latere leven.

Wellicht zijn er gelijksoortige situaties te vinden bij andere veteranen. Het vervelende neveneffect van dit stilzwijgen is het verloren gaan van veel verhalen, en eigenlijk ook voor een stuk de overdracht van onze volksgeschiedenis. De officiële geschiedschrijving durft zich al eens beperken tot de onpersoonlijke, grote feiten van de oorlog. Als het dan toch persoonlijk wordt, worden eenvoudige gebeurtenissen soms opgeschroefd tot mythische proporties, omdat ideologische en/of politieke instanties er hun voordeel mee willen doen. Dat hebben onze Belgische soldaten niet verdiend. Het is onze plicht om de ware toedracht (de feiten) op een objectieve manier door te geven aan de volgende generaties.

Dus staan we, zoals ieder jaar sinds 2015, weer verzameld aan het monument bij de Uniebrug. Misschien is het omwille van de 10de verjaardag van dit initiatief, of mogelijk zit het ontbreken van de overlap met de plechtigheid in Ramskapelle er voor iets tussen, maar de opkomst van deelnemers is 'uitzonderlijk'. Zowat 45 mensen zijn op het appel, vergezeld van 10 vaandels, en er worden 6 bloemenkransen aangebracht! Dat is toch een unicum tot nu toe!?

Heel bijzonder is ook de aanwezigheid van de familie Vos. De zoon van Lodewijk Vos (klaroenblazer bij het 7Li tijdens WO1) is 94 jaar en brengt zijn nakomelingen mee naar het monument. De familie komt speciaal voor dit evenement helemaal uit de Kempen naar onze Noordzeeprovincie, om deel te nemen aan de herdenking. Dit levert toch een bijzonder (emotioneel) cachet aan het hele gebeuren. Een directe afstammeling van een soldaat van het Zevende die bloemen komt neerleggen ..., dat maakt het allemaal meer 'echt'.

Wij hebben ondertussen al flink wat ervaring met het opzet en verloop van de ceremonie. Opnieuw loopt alles als een goed geoliede machinerie. Voor het oog van de niet geoefende waarnemer ziet het er waarschijnlijk allemaal vanzelfsprekend uit, maar er kruipt toch heel wat organisatie en coördinatie in het hele scenario. Gelukkig is er onze militaire ervaring, die zeker meehelpt om alles vlotjes op mekaar te laten inspelen. De toevallige passant en/of toeschouwer zal hier wel van genoten hebben, denk ik. Goed gewerkt, alweer.

Dan is het tijd om nog even samen te zitten met alle gasten, gesterkt door een drankje op kosten van de kring. Akkerwinde is ondertussen onze vaste stek geworden voor die bijeenkomst. Oude kennissen worden versterkt en nieuwe kennismakingen komen gemakkelijk tot stand. In een mum van tijd zit iedereen, met zijn favoriete drankje, opgenomen in knusse conversatie.

Omdat het de 10 keer is dat we dit organiseren, hoort er deze keer nog een extraatje bij. Alle burger-deelnemers krijgen een handdoek van de Belgian Defence aangboden als aandenken. Een klein gebaar dat toch op heel wat appreciatie kan rekenen bij de aanwezigen. Dat hebben ze verdiend, natuurlijk, want velen zijn ieder jaar paraat om de herdenking te ondersteunen met hun aanwezigheid en zo mogelijk met hun vaandels. Het is terecht om ons respect daarvoor eens aan te tonen in de vorm van een klein presentje. Merci!

Het is voor ons ook een leuke gelegenheid om wat nader kennis te maken met de familie Vos. Guido heeft het verhaal van zijn grootvader helemaal uitgetekend en laat ons delen in die geschiedenis. Lodewijk was duidelijk een 'echte''. Hij werd meerdere keren gevangengenomen en is meerdere keren ontsnapt, om via Nederland (door de draad) en Engeland terug aan het IJzerfront te geraken. Hij is betrokken geweest bij gevechten op diverse plaatsen en raakt gekwetst/aangetast door een gasaanval in de omgeving van Diksmuide. Uiteindelijk overleeft hij de oorlog, maar sterft toch tamelijk jong in 1948. Misschien nog het late gevolg van zijn blootstelling aan toxische agentia?

Onze herdenking is opvallend goed verlopen, dit jaar. Een ruime opkomst, de aanwezigheid van de familie Vos, het optreden van onze figurant-soldaten, de talrijke bloemenkransen, de nieuwe geluidsinstallatie, onze trompetter (terug) in uniform, ... Het zijn allemaal elementen die zeker hebben bijgedragen aan het succes van de dag. Maar het moet gezegd, de installatie van het splinternieuwe, officiële informatiebord naast het monument, is echt de kers op de taart! Waar wij ons de laatste vijf jaar hebben beholpen met de huis-tuin-en-keuken opstelling van een informatiebordje, staat nu een prachtige display. Voorbijgangers kunnen hier niet naast kijken. De stad Nieuwpoort heeft echt een schitterende bijdrage geleverd aan de revival van het historische monument. Oorspronkelijk 'ons' initiatief, maar dankzij de behartiging van de sympathiserende dorpsraad  van Sint-Joris, is dit uitgegroeid tot een volwaardig project. Nu is ons engagement letterlijk vereeuwigd, want de QR code op het bord verwijst naar onze webpagina. Ook ons logo staat erop, trouwens.

Na het werk mag een goed team even uitblazen en een ogenblik op de lauweren rusten. Een gemeenschappelijk tafelmoment is daar uitermate geschikt voor. Het bekrachtigt tevens onze verbondenheid. Dat is precies één van onze sterkste troeven. We voelen ons betrokken bij het initiatief en zijn bereid om er samen voor te gaan. Het is met voorzitterlijke trots dat ik het moet toegeven: dit is een goeie keer geweest.

Verbonden, 

 DVz